Szyjka macicy w ciąży

Szyjka macicy…pojęcie, o którym zapewne przed ciążą nie myślałaś zbyt wiele. Sytuacja się zmieniła, kiedy zaszłaś w ciążę i zaczęłaś częściej odwiedzać lekarza, czytasz specjalistyczne artykuły, słyszysz rad doświadczonych koleżanek. I wszędzie tam pojawia się ‘szyjka macicy w ciąży’, a jeszcze częściej ‘skracanie szyjki macicy w ciąży’. Czy jest owa szyjka, jakie znaczenie ma dla rozwijającego się dziecka i co kryje się pod pojęciem ‘skracanie szyjki macicy’ – na te i inne pytania odpowiedź znajdziesz w poniższym tekście.

Szyjka macicy w ciąży – znaczenie pojęcia

Szyjka macicy jest swego rodzaju łącznikiem pomiędzy pochwą a macicą. Jest to dolna część macicy w kształcie rurki, która delikatnie rozszerza się i przechodzi w pochwę. U zdrowej kobiety ma długość ok 3-5 cm. W zależności od fazy cyklu, szyjka może być twarda bądź miękka, rozpulchniona. U kobiety niebędącej w ciąży zawsze jest lekko otwarta – na tyle, by umożliwić odpływ krwi menstruacyjnej oraz dopływ spermy do macicy. Gdy kobieta zachodzi w ciążę, szyjka zasklepia się wydzielinami, tworząc tzw. czop śluzowy, który tworzy barierę ochronną. W prawidłowo przebiegającej ciąży szyjka macicy pozostaje długa, twarda i zamknięta do późnego etapu III trymestru ciąży. Dopiero wtedy zaczyna się skracać i stawać miękka – przygotowuje się do porodu.

Skracająca się szyjka macicy w ciąży

Czasem jednak szyjka macicy zaczyna puchnąć i skracać się na długo przed końcem III trymestru. Mówimy wtedy o skracającej się szyjce macicy oraz jej rozwieraniu się. Pod koniec ciąży jest to zjawisko naturalne i pożądane, jednak na długo przed planowanym terminem porodu niesie ze sobą zagrożenie dla prawidłowego donoszenia ciąży. Co może być powodem skracającej się szyjki macicy? Poniżej znajdziecie najczęstsze przyczyny:

szybko rosnące w brzuchu dziecko, które zaczyna mocno napierać na szyjkę;
wrodzone wady szyjki macicy;
przebyte wcześniej łyżeczkowanie macicy;
urazy szyjki macicy;
nieprawidłowości w produkcji elastyny i/lub kolagenu;
zmiany hormonalne.

Czasami skracająca się szyjka macicy w ciąży nie daje żadnych widocznych gołym okiem zmian w organizmie i dowiadujesz się o niej dopiero podczas badania ginekologicznego. Jednak w niektórych przypadkach obserwuje się ciemne, brunatne plamienie a także bóle kręgosłupa czy brzucha.

Co zrobić aby szyjka macicy w ciąży przestała się dalej skracać?

Niestety, jeśli Twoja szyjka macicy zaczęła się przedwcześnie skracać, nie da się jej z powrotem ‚wydłużyć’. Interwencja lekarska będzie polegała na zapobieganiu dalszemu skracania się i rozwierania szyjki, a co za tym idzie – na nie dopuszczeniu do przedwczesnego porodu.

W zależności od wielu czynników lekarz zdecyduje się na:

specjalny szew (13-14 tydzień ciąży to najlepszy czas na jego założenie). Założenie szwu jest zabiegiem chirurgicznym przeprowadzanym pod narkozą, przygotuj się więc na krótki pobyt w szpitalu;
krążek pessar (20-28 t.c.) – nie jest to zabieg chirurgiczny, więc nie będziesz poddana narkozie. W niektórych szpitalach zakłada się go bezpłatnie, w specjalistycznych sklepach musisz liczyć się z wydatkiem ok 150-170 zł.

Skuteczność w przypadku tych metod wynosi ok 80%.

Dobre rady, aby powstrzymać skracanie się szyjki macicy

Oczywiście, sama interwencja lekarska nie wystarczy. Jeśli lekarz zdiagnozuje u Ciebie skracanie się szyjki macicy, to pamiętaj o następujących zasadach:

dużo wypoczywaj, najlepiej w pozycji leżącej (nawet, jeśli lekarz nie każe Ci bezwzględnie leżeć). Nie dopuści to do zbytniego ucisku dziecka na szyjkę macicy, a tym samym – do dalszego jej rozwierania;
na tyle, ile to możliwe, unikaj stresujących sytuacji;
ogranicz aktywność fizyczną;
nie dźwigaj, nie sprzątaj, nie skręcaj łóżeczka dziecięcego – jesteś w specyficznej sytuacji, niech inni robią to za Ciebie;
dbaj o higienę intymną;
zaprzestaj współżycia seksualnego (chyba, że lekarz zaleci inaczej – zapytaj wtedy o najbezpieczniejsze dla Ciebie pozycje do kochania się);
i najważniejsze – myśl pozytywnie! Wiele kobiet w ciąży dotyka problem skracającej się szyjki macicy, także lekarze są bardzo dobrze zaznajomieni z tym problemem i potrafią sprawić, że bez większych niedogodności donosisz malucha w swoim brzuchu do późnych tygodni ciąży.

Powodzenia!