Jako przyszła mama, z pewnością chcesz wszystkiego, co najlepsze dla swojego dziecka. Dlatego chcesz wiedzieć wszystko na temat koniecznych do wykonania badań. Jeżeli jesteś w ciąży, to zapewne nieraz obiła Ci się o uszy fraza „KTG w ciąży”. O ile temat badania USG (ultrasonograficznego, które wykonywane jest już w pierwszych tygodniach ciąży) jest dla większości ludzi znajomy, o tyle skrót „KTG” rodzi nieraz pytania. Poniżej wyjaśnimy, na czym polega badanie KTG w ciąży, dlaczego jest ono tak istotne w kontekście monitorowania przebiegu ciąży.
Badanie KTG w ciąży – czym jest
Pod skrótem „KTG” kryje się skomplikowana nazwa badania – kardiotokografia. Jest to badanie, które wykonuje się w ostatnich tygodniach ciąży oraz podczas porodu. Czasami – gdy istnieje podejrzenie, że ciąża może być zagrożona – lekarz może zalecić wykonywanie KTG od 25 tygodnia ciąży. Dzięki temu badaniu ocenia się ogólny stan płodu w łonie mamy.
Jak przebiega badanie KTG w ciąży?
Podczas badania KTG w ciąży monitoruje się dwie kluczowe kwestie: czynność serca płodu oraz czynność skurczową macicy. Samo badanie jest zupełnie bezbolesne – lekarz lub pielęgniarka nakłada na brzuch ciężarnej dwa pasy z czujnikami. Czasem przygotowanie do właściwego badania zajmuje trochę czasu, gdyż nie od razu udaje się wyłapać bicie serca dziecka. Nie należy się tym zbytnio przejmować, tylko…cierpliwie czekać, aż maluch przestanie koziołkować w brzuchu i pozwoli na podsłuchanie jego serduszka 🙂 Po wyłapaniu tętna dziecka włącza się zapis KTG w postaci wykresu – jedna z linii oznacza ewentualne skurcze macicy, druga tętno dziecka. Badanie trwa ok 30 minut, w przypadku wątpliwości bądź zagrożonej ciąży jego czas może się wydłużyć do ok godziny. Podczas porodu kobieta jest podłączona do KTG aż do momentu parcia.
Kiedy wykonuje się KTG w ciąży?
Badanie KTG standardowo wykonuje się w ostatnich tygodniach ciąży, zwłaszcza w okolicach planowanego terminu porodu. Jeśli ten termin mija, przeważnie zaleca się wykonywanie KTG co 2-3 dni aż do momentu rozwiązania. Jednak są także wskazania do wykonywania tego badania częściej:
- gdy kobieta nie odczuwa ruchów dziecka, a minął już 22 tydzień ciąży
- gdy kobieta przestała odczuwać ruchy dziecka bądź gdy stały się one bardzo słabe bądź wyjątkowo silne i nieregularne
- ciąża zagrożona
- przebycie urazów brzucha lub krwawień z pochwy
- zdiagnozowanie nadciśnienia tętniczego bądź cukrzycy ciężarnych u przyszłej mamy
- stwierdzenie wady płodu
Jakie jest prawidłowe tętno płodu w badaniu KTG?
Prawidłowe tętno płodu powinno wynosić między 110 a 160 uderzeń na minutę. Jeśli wynosi ona mniej niż 110 uderzeń – mówimy o bradykardii (może ona być spowodowana m.in. niedotlenieniem płodu). W przypadku gdy częstotliwość bicia serca wynosi ponad 160 uderzeń – nazywamy to tachykardią (jej przyczyną może być zakażenie wewnątrzmaciczne). W obu przypadkach – a także, gdy tętno jest nierówne – jest to ważny sygnał dla lekarza, że należy zachować wysoką czujność w dalszej obserwacji stanu płodu w łonie mamy.
Badanie KTG w ciąży to nie tylko monitorowanie liczby uderzeń serca – to także sprawdzenie oscylacji płodu, która powinna wynosić między 5 a 25 uderzeń na minutę (w zależności od tego, czy dziecko śpi, czy jest aktywne), a także badanie przyspieszenie akcji serca malucha (w ciągu 10-15 minut powinna wystąpić przynajmniej 2 razy i trwać około 15 sekund).
KTG w ciąży w domowym zaciszu?
Jeszcze kilka lat temu KTG było możliwe do wykonania tylko w szpitalach i gabinetach lekarskich. Dzisiaj to badanie można wykonać w zaciszu własnego domu! Coraz więcej firm oferuje sprzedaż lub wypożyczenie urządzenia do badania KTG wraz z dokładną instrukcją użytkowania. Niestety, koszt takiej inwestycji jest wysoki – średnia cena za wypożyczenie sprzętu na pół roku to ok 1200 zł.
Istnieje jednak alternatywa – detektory tętna płodu, które monitorują bicie serca malucha. Przykładem jest detektor tętna płodu AngelSounds, który można używać już od 12 tygodnia ciąży, bez konieczności wychodzenia z domu, a jego jednorazowy koszt wynosi mniej niż jedna wizyta u lekarza. W porównaniu z ogromną sumą, którą trzeba by wydać na domowe ktg, detektor AngelSounds wydaje się być bardzo atrakcyjną alternatywą.