17 najważniejszych badań w czasie ciąży
Badań wykonywanych ciężarnym jest całkiem sporo. Na szczęście żadne z nich nie jest ani zbyt bolesne, ani zbyt doskwierające. Nie musisz więc obawiać się wizyt w gabinecie lekarskim, gdy maleństwo będzie rozwijało się pod Twoim sercem. Dzięki tym badaniom będziesz mogła na bieżąco monitorować swój stan zdrowia i postępy w rozwoju wyczekiwanego dzieciątka, które już za parę miesięcy weźmiesz w objęcia.
Tak naprawdę badania powinnaś rozpocząć jeszcze zanim zajdziesz w ciążę. Oczywiście pod warunkiem, że wraz z partnerem planujecie zostać rodzicami i zamierzacie w najbliższej przyszłości zacząć się o to starać. Wówczas wybierz się do ginekologa, a ten z pewnością zleci Ci wykonanie badań laboratoryjnych z krwi i moczu oraz cytologii. Dodatkowo, jeśli zajdzie taka potrzeba, przepisze Ci środki na pozbycie się stanów zapalnych, których powinnaś unikać, gdy będziesz już w ciąży. Jeśli jednak test pokazuje, że najprawdopodobniej zostaniesz mamą, a na Twojej twarzy maluje się zaskoczenie połączone z radością, nie obawiaj się, że nie wykonałaś wspomnianych badań, tylko szybko zgłoś się do gabinetu ginekologicznego. Lekarz przede wszystkim potwierdzi Twoje przypuszczenia, rozwieje wątpliwości i założy kartę ciąży. Dostaniesz również skierowanie na pierwsze ciążowe badania. Zacznij się do nich przyzwyczajać, bo od tej pory będą towarzyszyły Ci aż do samego porodu.
6 badań cyklicznych
Każda przyszła mama powinna stawiać się w gabinecie lekarskim średnio raz w miesiącu. Dzieje się tak dlatego, gdyż cykliczne wizyty pozwalają zaobserwować zmiany zachodzące przez wszystkie trymestry ciąży w obu organizmach – Twoim i Twojego maluszka. Do badań, z którymi powinnaś się na dobre zaprzyjaźnić, należą:
Morfologia – oznaczona zostanie liczba czerwonych i białych krwinek oraz hemoglobina. Wyniki wskażą, w jakiej kondycji jest Twój organizm, czy nie masz anemii, infekcji albo choroby hematologicznej.
Badanie glukozy – również wykonywane z krwi. Jego wyniki pokażą stężenie cukru, wykluczą lub stwierdzą cukrzycę i będą podstawą do dalszego postępowania związanego na przykład z zaleceniem przez lekarza specjalnej diety, wizyty u diabetologa lub nawet przyjmowania insuliny.
Badanie z moczu – dostarczy informacji o ogólnym stanie Twojego organizmu. Jeśli w moczu nie zostanie wykryte białko, cukier bądź czerwone lub białe krwinki, nie musisz się o nic martwić. W innym przypadku konieczna będzie natychmiastowa konsultacja z lekarzem.
Badanie tętna płodu – pierwszy raz zostanie wykonane już w 8. tygodniu ciąży poprzez USG. Lekarz sprawdzi czy tętno płodu jest prawidłowe i czy serduszko Twojego maleństwa bije tak, jak powinno. W przypadku braku tętna płodu lekarz natychmiast skieruje Cię do szpitala lub zleci częste, kontrolne badania USG i beta HCG.
Badanie ciśnienia krwi – wykonuje się je podczas każdej wizyty. Jeśli wynosi 140/90 mmHg, wszystko wskazuje, że jest w normie. Gdy jednak jest wyższe, to najprawdopodobniej masz nadciśnienie lub wystąpiło u Ciebie zatrucie ciążowe.
Rzadsze badania
Są również badania, na które lekarz skieruje Cię raz lub których nie będziesz musiała wykonywać w każdym trymestrze. Niemniej są one równie ważne, co te comiesięczne.
Badanie grupy krwi – powinno być wykonane zaraz po tym, jak dowiesz się, że zostaniesz mamą. Oznaczony zostanie czynnik Twojego Rh. Dobrze, by również Twój partner zbadał swoją grupę krwi. Dzięki temu już w pierwszych tygodniach ciąży będziecie wiedzieli, czy nie zachodzi tzw. konflikt serologiczny, przy którym konieczne stanie się przeprowadzenie dalszych badań i podanie maleństwu przeciwciał, gdy będzie przychodziło na świat. Pamiętaj, by zaświadczenie o grupie krwi mieć zawsze przy sobie. Jeśli zdarzyłoby się, że będziesz w potrzebie, lekarze szybko ustalą, jaka krew może uratować życie Tobie i Twojemu dziecku.
Cytologia – badanie nabłonka pokrywającego szyjkę macicy, które wykrywa ewentualne jej nowotwory. Jeśli w ciągu ostatniego roku nie robiłaś cytologii, lekarz zleci Ci ją zaraz po tym, jak poinformuje Cię, że jesteś w ciąży.
WR – badanie pomagające wykryć, czy jesteś nosicielką groźnej dla dziecka kiły. Jeśli jego wynik będzie ujemny, możesz być spokojna. Jeśli zaś dodatni – konieczna będzie konsultacja z wenerologiem i rozpoczęcie leczenia.
Badania pod kątem toksoplazmozy, cytomegalii, paciorkowców typu B, różyczki, żółtaczki typu B – jeśli któraś z tych chorób zostanie u Ciebie wykryta, konieczne będzie podanie Ci antybiotyków lub rozpoczęcie specjalistycznego leczenia. Personel będzie też musiał zachować specjalne środki ostrożności podczas porodu, przebadać nowonarodzone dziecko pod kątem choroby, która ujawniła się u Ciebie i w razie potrzeby rozpocząć natychmiastowe leczenie maleństwa.
KTG – pozwoli sprawdzić czynności skurczowe Twojej macicy oraz pracę serduszka Twojego dziecka. Lekarz wykona Ci je pierwszy raz praktycznie pod sam koniec ciąży, czyli około 37. tygodnia i będzie powtarzał aż do samego porodu oraz w jego trakcie.
Badania prenatalne
Jeśli jesteś dojrzałą przyszłą mamą, a więc skończyłaś już 35 lat, albo też w Twojej rodzinie zdarzyły się kiedykolwiek wady genetyczne, lekarz prawdopodobnie zaproponuje Ci przeprowadzenie dodatkowych badań prenatalnych. W ten sposób będzie chciał wykluczyć możliwość wystąpienia choroby genetycznej u Twojego maleństwa. Powinnaś wiedzieć, że badania te są w części nieinwazyjne, a w części mogą nieść ze sobą ryzyko poronienia. Jest ono niewielkie, gdyż wynosi zaledwie od 0,5% do 3%, jednak występuje. Dlatego nie musisz decydować się na ich wykonanie, a lekarz nie ma prawa Cię na siłę namawiać.
Test PAAP-A – badanie nieinwazyjne, całkowicie bezpieczne dla Ciebie i maluszka. Wykonywane jest z krwi mniej więcej w 10.-14. tygodniu ciąży. Pozwala wykryć m.in. zespół Downa czy Turnera u nienarodzonego dziecka.
Biopsja trofoblastu – badanie inwazyjne, może wiązać się z ryzkiem poronienia. Wykonywane jest między 11. a 14. tygodniem ciąży. Podczas niego pobierana jest tkanka łożyskowa. Wszystko kontrolowane jest za pomocą USG.
Amniopunkcja – badanie inwazyjne, może wiązać się z ryzkiem poronienia. Wykonywane jest do 19. tygodnia ciąży. Podczas niego nakłuwany jest worek owodniowy, z którego pobiera się płyn. Podobnie, jak w przypadku biopsji, sytuacja monitorowana jest przez USG.
Jak widzisz, podczas ciąży czeka Cie wiele badań. Dbaj, by pilnować terminów i nie zaniedbuj wizyt w gabinecie lekarskim. To od tych badań w głównej mierze zależy zdrowie Twojego maleństwa.